Aylık olarak yayınlanan hukuk bültenimizde şirketler için Pratik bilgiler, mevzuatımızda yapılan değişiklikler, mevcut içtihatlar ve sektörel düzenlemeler yer almaktadır.

Gürpınar Hukuk Bürosu tarafından hazırlanan 2019 Ocak Ayına Ait Bülten'in size faydalı olmasını diliyoruz.

I. DUYURULAR

Mal ve Hizmet Tedarikinde Alacaklıya Yapılan Geç Ödemelere İlişkin Temerrüt Faiz Oranı Artırıldı

Merkez Bankasınca çıkarılan Mal ve Hizmet Tedarikinde Alacaklıya Yapılan Geç Ödemelere İlişkin Temerrüt Faiz Oranının Belirlenmesi Hakkında Tebliğde; Türk Ticaret Kanunu'nun 1530'uncu maddesinin yedinci fıkrası uyarınca mal ve hizmet tedarikinde alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hallerde uygulanacak faiz oranı, 01.01.2019 tarihinden itibaren yıllık yüzde 21,25 ve alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarı 245,00 Türk lirası olarak ilan edilmiştir.

Karşılıksız Çekler İçin Banka Sorumluluk Tutarı Arttırıldı

Bankaların süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için karşılığının bulunmaması halinde ödemekle yükümlü oldukları tutar 1.600 TL'den 2.030 TL'ye artırıldı. 2010/2 sayılı Tebliğ'in yayımından (20.02.2010) önce yayımlanan Tebliğlere göre bastırılan ve süresinde ibraz edilen çeklerin karşılığının bulunmaması halinde her çek yaprağı için ödemekle yükümlü olunan tutar ise 940 TL'den 1.255 TL'ye artırılmıştır. Değişiklikler 28 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

İkinci Grup Veri Sorumluları İçin VERBİS'e Kayıt

Kişisel Verileri Koruma Kurulu'nun 2 Ocak 2019 tarihinde yayımlanan duyurusu uyarınca, ikinci grup veri sorumluları için VERBİS'e kayıtlar 1 Ocak 2019 tarihinde başlamıştır. Yıllık çalışan sayısı ve yıllık mali bilanço toplamı Kurulca belirlenmiş olan rakamların altında olan ancak ana faaliyetleri özel nitelikli kişisel veri işleme olan ikinci grup veri sorumlularının, VERBİS'e 31.03.2020 tarihine kadar kayıt yaptırmaları gerekmektedir.

II. MEVZUAT DEĞIŞIKLIKLERI

Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

18.01.2019 tarihli 30659 sayılı Resmi Gazete'de Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yayımlanmıştır. Kanun, Gider Vergileri Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Kamu İhale Kanunu, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gibi kanunlarda çeşitli değişikler içermektedir.

  • Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin yenilenebilir ve diğer enerji tesisleri inşasına ilişkin yatırımları KDV'den istisna tutulmuştur. Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
  • Türk Borçlar Kanununun 344. maddesindeki değişiklikle, kira sözleşmelerinin yenilenmesinde kira bedeli "üretici fiyat endeksindeki artış" değil "tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim"i aşmayacak şekilde belirlenmesi düzenlenmiştir. 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
  • 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 2. maddesine eklenen fıkra ile, Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiraları ile akdedilmiş diğer kira sözleşmelerinin yenilenmesinde Borçlar Kanununun 344. maddesindeki tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranının esas alınacağına ilişkin hükmün uygulanacağı düzenlenmiştir.
  • Finansal sistemin ekonomik büyümeyi sağlıklı şekilde desteklemesi ve piyasalarda güvenin korunması amacıyla Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi kurulmuştur.
  • İşsizlik Sigortası Kanununun 50. maddesindeki değişiklikle, işsizlik ödeneğinden yararlanmak için "son 120 günlük prim ödeyerek sürekli çalışma" şartı kaldırılmış, "hizmet akdine tabi" çalışmak yeterli hale getirilmiştir. Yayımı tarihinden sonra hizmet akdi feshedilenler için uygulanmak üzere yayımı tarihinde girmiştir.
  • Sosyal Hizmetler Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3. maddesindeki değişiklikle Türk vatandaşlarının yurt içinde konut edinimlerine destek olmak amacıyla açılacak konut hesaplarına devlet katkısı ödemesi katılımcı bazında azami sınır 25 bin lira olarak değiştirilmiştir. Düzenleme yayımı tarihinde girmiştir.

Konkordato Kurumuna İlişkin İki Yeni Yönetmelik

30.01.2019 tarihli 30671 sayılı Resmi Gazete'de konkordato kurumuna ilişkin iki yeni yönetmelik yayımlanmıştır: Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik ve Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik. Yönetmelikler, konkordato talebine eklenecek belgeleri, bu belgelerin şekil ve içeriği ile konkordato komiseri olmak için şartları içeriyor. Kısaca değinmek gerekirse;

  • Borçlunun konkordato talebine eklemesi gereken belgeler şunlardır: Konkordato ön projesi, malvarlığının durumunu gösterir belgeler, alacaklı ve alacak listesi, karşılaştırma tablosu, makul güvence veren denetim raporu.
  • Borçlu, iflasa tabi olmayan kişilerden ise konkordato ön projesi, alacaklı ve alacak listesi ile uygun düştüğü ölçüde malvarlığının durumunu gösterir belgeleri konkordato talebine ekleyecektir.
  • Borçlunun hazırlayacağı belgelerin ve bağımsız denetim kurulunun hazırlayacağı denetim raporunun özellikleri yönetmelik maddelerinde açıklayıcı bir şekilde ele alınmıştır.
  • Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle, 2 Haziran 2018'de tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan Konkordato Komiserinin Niteliklerine ve Alacaklılar Kurulunun Zorunlu Olarak Oluşturulmasına Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
  • Konkordato komiseri olabilmek için aranan başlıca şartlar şunlardır: Türkiye vatandaşı olmak, en az 4 yıllık lisans eğitimi veren fakültelerden veya bunlara denkliği YÖK tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmak, 5 yıldan az olmamak üzere mesleki tecrübeye sahip bulunmak.
  • Her iki yönetmelik de yayımlandıkları tarihte yürürlüğe girmişlerdir.

III. KARARLAR

Sık sık rapor alan işçinin sözleşmesinin feshi: Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 08.11.2018 tarihli ve 2018/1756 E., 2018/19995 K. sayılı kararı

Kararda "İş Kanunu'nun gerekçesinde hangi hallerin işçinin yetersizliği nedeniyle geçerli fesih hakkı bahşedeceği örnek kabilinden sayılmış olup, bunlardan birinin de sık sık hastalanarak rapor almak" olduğu belirtilmiştir.

Gerekçe bölümünde "Sık sık rapor alma halinde, işveren aralıklı da olsa işçinin iş görme ediminden faydalanamayacaktır. Sık sık hastalanan ve rapor alan işçinin, bu nedenle devamsızlığının işyerinde olumsuzluklara yol açacağı açık bir olgudur. İş Kanunu'nun gerekçesinde sık sık hastalanmanın yeterlilikten kaynaklanan neden olarak örnek kabilinden sayılması, işyerinde olumsuzluklara yol açtığının kabul edilmesindir," cümlelerine yer verilmiştir.

"Davacının haklı neden niteliğinde olmayan ancak sık sık rapor alma şeklindeki davranışının iş akışını bozacağı açık olup, işverenin buna katlanması beklenemez. Davacının iş sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayanmadığı, ancak sık sık rahatsızlanarak rapor alan davacının davranışının fesih için geçerli sebep oluşturduğu kabul edilmelidir," kararı verilmiştir.

Şirketin kendi imkanlarıyla elde edip üretimde kullandığı elektrik ve kok gazı üzerinden tüketim vergisi alınmasının mülkiyet hakkı ihlali olması: Anayasa Mahkemesi'nin 25.10.2018 tarihli ve E., 2015/941 K. sayılı kararı Başvurucu; kendi ürettiği elektrik ve kok gazını tüketenler yönünden 2464 sayılı Kanun'da verginin konusu, mükellefi, sorumlusu, matrahı, oranı ile beyan ve ödeme usulü konusunda açık bir düzenleme bulunmadığından elektrik ve havagazı tüketiminin vergilendirilmesi yoluyla mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin kanuna dayanmadığını öne sürmüştür.

Mahkeme kararında, "... ancak yukarıda da değinildiği üzere somut olayda vergilendirme yoluyla başvurucunun mülkiyet hakkına yapılan bir müdahalenin mevcut olduğu kuşkusuzdur (bkz. §§ 45, 46). Vergilendirme yoluyla mülkiyet hakkına yapılan bir müdahalenin ise yukarıda da değinildiği üzere öncelikle belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir bir kanuni temelinin bulunması gerekmektedir," denilmiştir.

Karar mülkiyet hakkının ihlali doğrultusunda olmuştur: "... somut olayda başvurucunun kendisinin ürettiği elektrik ve havagazı tüketim vergisinin esaslı unsurlarının kanunla belirli ve öngörülebilir bir biçimde düzenlenmemiş olması nedeniyle mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin Anayasa'nın 13., 35. ve 73. maddelerinde öngörülen kanunilik ilkesini ihlal ettiği sonucuna varılmıştır."

IV. HABERLER

Yargıda Hedef Süre Uygulaması

Adalet Bakanlığı Yargıda Hedef Süre uygulaması başlattı. Her bir dava ve soruşturma türü için hedef süreler belirlendi. Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi'nde (UYAP) buna uygun düzenlemeler yapıldı. 01.01.2019 tarihinden itibaren de yargılama ve soruşturma hedef süreleri dava taraflarına re'sen tebliğ edilmeye başlandı.

Uygulama kapsamında belirlenen sürelerin aşılması halinde süreleri aşan davalara öncelik verilecek. Hedef Süre'de, uygulama yargılama kalitesinden ödün vermeden yürütülecek. Süre aşımları daha sonra masaya yatırılacak, sorun tespiti yapılarak, gerekli önlemler alınacak.

Öngörülen bazı süreler şöyle: Ceza davalarının tamamı için 10 ile 13 ay, boşanma davaları için 10 ay, nafaka davaları için 8 ay, vesayet için 3 ay.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.