7429 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 7, 8 ve 9 uncu maddeleri ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nda (“Kanun”) yapılan değişikliklerle elektrik piyasası mevzuatına toplayıcılık faaliyeti eklenerek lisansa tabi yeni bir faaliyet alanı yaratılmıştır. Toplayıcılık faaliyetine ilişkin usul ve esaslar Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecektir.
Yapılan değişiklikler kapsamında Kanun'da toplayıcılık faaliyetine ilişkin olarak toplayıcı ve toplayıcılık tanımı yapılmış, lisansa tabi olarak yürütülecek faaliyetlerin kapsamı genişletilmiş, toplayıcılık faaliyetine ilişkin genel esaslar belirlenmiştir. Bu kapsamda elektrik piyasası mevzuatında yapılan işbu değişikliklere aşağıda detaylı olarak yer verilmiştir.
- Toplayıcılık Faaliyeti
Kanun'un lisansa tabi olarak yürütebilecek faaliyetlerin sayıldığı 4 üncü maddesine yapılan eklemeyle birlikte toplayıcılık faaliyetinin lisans almak koşulu ile yürütülebileceği, tedarik lisansı sahibi tüzel kişilerin de tedarik lisansları kapsamında toplayıcılık faaliyeti yürütebilecekleri düzenlenmiştir. Bu kapsamda “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 3 üncü maddesine eklenen (eee) ve (fff) bentleriyle toplayıcı ve toplayıcılık ifadelerinin ne anlama geldiği belirlenmiştir. Toplayıcının, “Bir veya birden fazla şebeke kullanıcısı ile söz konusu şebeke kullanıcıları adına elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti yürütmek üzere anlaşma imzalamış olan toplayıcı lisansı veya tedarik lisansı sahibi tüzel kişiyi” ifade ettiği, toplayıcının gerçekleştireceği toplayıcılık faaliyetinin ise “Toplayıcı tarafından bir veya birden fazla şebeke kullanıcısının tüketim ve/veya üretimlerinin birleştirilerek işletilmesi kapsamında gerçekleştirilen piyasa faaliyetini” ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.
Kanun'a eklenen 12/A maddesi ile birlikte toplayıcıların kullanıcılar tarafından anlaşma yoluyla yetkilendirileceği ancak kullanıcıların anlaşmalı olduğu tedarik lisansı sahibi tüzel kişileri yetkilendiremeyeceği öngörülmüştür. Aynı maddenin ikinci fıkrasında toplayıcıların yapabileceği faaliyetler olarak anlaşma imzaladığı tüketici ve üreticilerin programlarını yöneterek elektrik enerjisi ve kapasitesinin alınıp satılmasına ilişkin piyasa işlemlerini yürütmek ve yan hizmetlere ilişkin tedarik süreçlerine katılmak sayılmıştır.
Söz konusu hükümlerden de anlaşılacağı üzere toplayıcılar, farklı özellikteki birçok farklı yükü bir araya toplayarak oluşturduğu havuz sayesinde elektrik piyasasında faaliyet gösteren tüketici ve üreticileri enerji piyasalarında gerçekleştirecekleri eylemlerde tek bir varlık olarak hareket etmelerine imkan sağlayarak düşük yük kapasiteleri nedeniyle elektrik piyasalarında doğrudan ticaret yapmayan piyasa aktörlerinin piyasaya katılımını sağlayacaklardır. Toplayıcılar, tüketici ve üreticilerin sahip oldukları esneklik potansiyeline göre portföyünü yöneterek yük esnekliğine göre katılımcılarına gelir elde etme imkanı sağlayacaktır. Böylelikle toplayıcılar, sistem işletmecisi ile tüketici ve üreticiler arasında bir enerji yöneticisi olarak hareket ederek katılımcıların oluşturmuş olduğu havuzun yük esnekliğine göre hem katılımcılara gelir elde etme imkanı sağlayacak hem de riski minimuma indirecektir. Bu sayede sistem işletmecisine daha dengeli bir piyasa sunmak suretiyle sistem ve arz güvenliğinin sağlanarak enerji kaynaklarının uzman aracılar aracılığıyla verimli kullanılması hedeflenmektedir
- Yönetmelik'in Yürürlük Tarihi
28 Aralık 2022 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan yukarıda bahsi geçen düzenlemeler, geçiş hükümleriyle birlikte aynı gün yürürlüğe girmiştir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
