04.01.2024 tarihi itibariyle 32419 sayılı Resmî Gazete bünyesinde T.C. Tarım ve Orman Bakanlığınca,Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi Tebliği'nde(“Tebliğ No: 2021/26”) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (“Tebliğ No: 2023/47”; “Tebliğ”) yayımlanmıştır. Söz konusu değişiklikleri ihtiva eden Tebliğ kapsamında, 2021/26 sayılı anılan Tebliğ hükümlerinin bir kısmında değişiklik yapılmış ve ilave düzenlemeler sevk edilmiştir.

Söz konusu değişikliklerden ve ilave düzenlemelerden bahsedilmeden önce, 2021/26 sayılı Tebliğ hakkında genel bir çerçeve çizilmesi gereklidir.

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sirküle edilen Tebliğ No: 2021/26, balıkçı gemilerinin kimlik, konum, zaman, hız, yön gibi seyir bilgileri ile avcılık faaliyet verilerinin GSM, uydu ve diğer iletişim araçları vasıtasıyla izlenmesini, dijital ortamda kayıt altına alınarak toplanmasını ve değerlendirilmesini, kural ihlallerinin tespit edilmesini ve denetlenmesini sağlamak amacına yönelik olarak düzenlenmiştir. Söz konusu Tebliğ, ticari amaçlı su ürünleri avcılığı yapmak üzere Bakanlıkça ruhsatlandırılmış gemilere takılacak gemi izleme cihazlarını, bu cihazların çalışması, kullanılması, avcılık faaliyetlerine dair kayıtların tutulması ve değerlendirilmesine ilişkin hususlar ile bu hususlarda balıkçı gemisi yetkilisinin yükümlülükleri hususlarında uygulanmak üzere, 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ile 10/3/1995 tarihli ve 22223 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Su Ürünleri Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (ç) alt bendine dayanılarak T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürürlüğe getirilmiştir. 2021/26 sayılı Tebliğ'in yürürlüğe getirilmesinde, 18/5/2016 tarihli ve 29716 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi Tebliği (Tebliğ No: 2016/18) yürürlükten kaldırılmıştır.

01.01.2021 tarihinde yürürlüğe giren Tebliğ No: 2021/26 hükümlerinin aşağıda detayları verilen değişiklik öncesi kuralları çerçevesinde, BAGİS (“Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi”) cihazının kullanımına ilişkin genel kurallar, BAGİS cihazı takılması ve sökülmesine ilişkin hususlar, balıkçı gemisi yetkilisinin (“Bakanlıkça su ürünleri ruhsat tezkeresi düzenlenmiş geminin sevk ve idaresini yapan kişi veya bu geminin sahibi, donatanı olan gerçek veya tüzel kişi”dir) yükümlülükleri, BAGİS cihazı arızası ile ilgili hususlar, BAGİS cihazlarının devir ve iadesine ilişkin durumlar, zararların tazmini hususu, uygulanacak yaptırımlar ve düzenleme yapmaya yetkili merciler hakkında düzenlemeler sevk edilmektedir. Tebliğ No: 2021/26 tarafından çizilen bu çatı altında, anılan Tebliğ'in 5. Maddesi uyarınca boy uzunluğu on iki metre ve üzerinde  olan denizlerde ticari amaçlı su ürünleri avcılığı yapmak üzere Bakanlıkça ruhsatlandırılmış gemilere Bakanlık sistemine uygun BAGİS cihazının takılması ve çalışır durumda olması zorunluluğu getirilmiş, bu cihazların temini, gemilere takılması, sökülmesi ve arızaların giderilmesi ile abonelik ve iletişim/haberleşme giderleri balıkçı gemisi yetkilisi üzerinde bırakılmıştır. Aynı Tebliğ'in 6. Maddesi kapsamında işbu süreçte Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü (“Genel Müdürlük”) ise, balıkçı gemisi yetkilisi tarafından BAGİS cihazı takılması veya sökülmesine ilişkin talepleri Bakanlık il/ilçe müdürlüklerine bildirmekle, yapılacak kontrolden sonra koordinasyonu sağlamakla ve cihaz kontrolünden tutanağının bir örneğini almakla görevlendirilmiştir. Tebliğ No: 2021/26 m.6/4 gereğince, ilk defa BAGİS cihazı takılacak veya mevcut cihazının yerine yeni BAGİS cihazı takılacak olan balıkçı gemisinin cihaz takılmadan avcılık yapmasına izin verilmeyeceği, dolayısıyla balıkçı gemisinin avcılık yapabilmesi için bu cihazın takılmasının elzem olduğu düzenlenmiştir.

Tebliğ'in 8. Maddesinde ise, BAGİS cihazı arızası durumunda balıkçı gemisi yetkilisinin arızanın giderilmesine ilişkin alması gereken aksiyonlara ilişkin süreler belirlenmiş olup, cihaz geminin konum bilgilerini göndermediği ihtimalde balıkçı gemisi yetkilisi tarafından arıza bildiriminde bulunulmadığı takdirde BAGİS cihazının işlevsiz kabul edileceği ve geminin avcılık yapmasına izin verilmeyeceği düzenleme altına alınmıştır. Dahası, Tebliğ No: 2021/26çerçevesinde, BAGİS cihazı takılan balıkçı gemisinin her ne suretle olursa olsun balıkçılık filosundan çıkarılması halinde, balıkçı gemisi yetkilisi tarafından en geç on beş gün içerisinde il/ilçe müdürlüğüne müracaat edilmesi gerektiği öngörülmüştür. Son olarak Tebliğ No: 2021/26, balıkçı gemilerine takılan BAGİS cihazı ve ekipmanlarında garanti kapsamı dışında oluşacak zararlar ve Genel Müdürlükçe yetkilendirilenler dışında yapılan her türlü müdahale sonucunda oluşabilecek zarar, ziyan ve masrafların balıkçı gemisi yetkililerince karşılanacağı, Tebliğ hükümlerine aykırı davranılması halinde 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu m.36  uyarınca işlem yapılacağı ve ayrıca Bakanlık mülkiyetinde olan BAGİS cihazları ve ekipmanları hakkında güncelleme ve değişiklikler konusunda ve ayrıca idari yaptırımların uygulanması amacıyla BAGİS verilerinden yararlanmak hususunda Bakanlığın yetkili kılındığı, Genel Müdürlüğün ise boy uzunluğuna ya da balıkçı gemilerinin faaliyet tipine bağlı olmaksızın balıkçılık faaliyetinde bulunacak diğer gemilere de BAGİS cihazı taktırılmasını zorunlu tutma yetkisini haiz  olup Tebliğ'in uygulanmasına ilişkin sorunların çözümünde de yetkili olduğu, düzenlenmiştir.

  • Yukarıda Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi Tebliği'nin (Tebliğ No: 2021/26) yürürlük süreci ve muhtevası kısaca özetlenmiştir. Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi Tebliği'nde (Tebliğ No: 2021/26) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2023/47; Tebliğ), ile, 2021/26 sayılı Tebliğ'in 5. Maddesinin dördüncü fıkrası ile 8. Maddesinin ikinci fıkrası değiştirilmiş, aynı Tebliğin 6. Maddesine ise ilave fıkra hükmü eklenmiştir. 04.01.2024 tarihli Resmi Gazete çerçevesinde getirilen bu düzenlemeler, yayımlanma tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olmakla birlikte, 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerlilik kazanacaktır.

2021/26 sayılı Tebliğ'in 5. Maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklik öncesi ve sonrası lafızları aşağıdaki gibidir:

“(4)  Bu Tebliğde belirtilen süre sonunda BAGİS ile ilgili GSM, uydu ve diğer iletişim araçlarına ait abonelik ve iletişim/haberleşme giderleri balıkçı gemisi yetkilileri tarafından karşılanır.”  (Değişiklik Öncesi Düzenleme)

“(4) BAGİS ile ilgili GSM, uydu ve diğer iletişim araçlarına ait abonelik ve iletişim/haberleşme ücretlerine ilişkin hususlar  Bakanlıkça belirlenir.”  (Değişiklik Sonrası Düzenleme)

  • Bu çerçevede getirilen değişiklik ile, BAGİS ile ilgili GSM, uydu ve diğer iletişim araçlarına ait abonelik ve iletişim/haberleşme giderlerinin balıkçı gemisi yetkilileri tarafından karşılanacağına ilişkin mutlak düzenleme kaldırılarak, söz konusu ücret ve masrafların kim tarafından ve hangi ölçüde karşılanacağı hususları Bakanlığın takdirine bırakılmıştır. Bu kapsamda balıkçı gemi yetkilileri üzerindeki yükün kısmi açıdan hafifletildiği sonucuna ulaşılabilecektir.

2021/26 sayılı Tebliğ'in 8. Maddesinin ikinci fıkrasının değişiklik öncesi ve sonrası lafızları aşağıdaki gibidir:

“(2) Arıza kaydı oluşturulduğu andan itibaren balıkçı gemisi yetkilisi arızanın on gün içerisinde giderilmesini sağlamak zorundadır. Bu süre sonunda arızası giderilmeyen gemilerin avcılık faaliyetinde bulunmasına izin verilmez. Ancak arızanın giderilmesine yönelik teknik servis kaynaklı on günü aşan gecikmenin Genel Müdürlükçe onaylanması durumunda güncellenmiş yeni arıza onarım tarihi dikkate alınır.”  (Değişiklik Öncesi Düzenleme)

“(2) Balıkçı gemisi yetkilisi, BAGİS yazılımı aracılığıyla kendi gemisine ait BAGİS cihazının çalışıp çalışmadığını düzenli kontrol etmek zorundadır. Cihazın arızalı olması durumunda arıza kaydı oluşturur. BAGİS cihazı arızalanan balıkçı gemisi, arıza kaydı oluşturulduktan sonra BAGİS cihazının arızası giderilene kadar avcılık faaliyetinde bulunamaz.”  (Değişiklik Sonrası Düzenleme)

  • Söz konusu değişiklik incelendiğinde görülecektir ki, arızanın giderilmesi ve arızanın giderilmesine ilişkin gecikmelere yönelik süreler hakkında düzenlemeler kaldırılmıştır. Bunun yerine, balıkçı gemisi yetkilisi tarafından BAGİS cihazının çalışıp çalışmadığını denetleme yükümlülüğü ve arıza giderilene kadar avcılık yapılamayacağına yönelik düzenlemeler muhafaza edilmekle birlikte, gemi yetkilisinin gözetim yükümlülüğünün BAGİS yazılı aracılığıyla yürütüleceği öngörülmektedir. Söz konusu değişiklik çerçevesinde, balıkçı gemisi yetkililerinin arızanın giderilmesine yönelik herhangi bir süre şartına tabi kılınmadan işlem yapılacağı önem arz etmektedir.

Son olarak, 2021/26 sayılı Tebliğ'in 6. Maddesine eklenen fıkra aşağıdaki gibidir:

“(6)BAGİS cihazı arızalarına müdahale, cihaz sökme ve takma işlemleri Genel Müdürlükçe yetkilendirilmiş firmalarca yapılır. Bu firmalar Genel Müdürlükçe ilan edilir.”

  • Yukarıdaki düzenleme aracılığıyla, BAGİS arızalarının çözülmesi, cihaz sökülme ve takma işlemlerinin Genel Müdürlük tarafındanyetkilendirilmiş firmalar aracılığıyla yapılacağı ve ilan edileceği öngörülmekle, Genel Müdürlük'ün söz konusu sürece ilişkin koordinasyonu sağlama görevinin kapsamı genişletilmiş ve bu işlemlerle ilgilenecek firmaların ilan edilmesi ile piyasada şeffaflık sağlanması amaçlanmıştır.

İşbu Tebliğ hükümleri Tarım ve Orman Bakanı tarafından yürütülecektir.

  • 04.01.2024 tarihi itibariyle 32419 Sayılı Resmî Gazete'ye buradan, 2021/26 sayılı Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi Tebliği'ne buradan, Balıkçı Gemilerini İzleme Sistemi Tebliği'nde(Tebliğ No: 2021/26) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'e ise buradan erişmeniz mümkündür.
  • Konuya ilişkin olarak ayrıntılı bilgi talep etmeniz durumunda tarafımızla aşağıdaki irtibat numaraları aracılığıyla istediğiniz zaman iletişime geçebilirsiniz.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.