18.08.2022 tarihinde Resmi Gazete'de yayimlanan Alisveris Merkezleri Hakkinda Yönetmelikte Degisiklik Yapilmasina Dair Yönetmelik ile Alisveris Merkezleri Hakkinda Yönetmeliginde ("Yönetmelik") birtakim degisiklikler yapilmistir. Bu degisiklikler genel anlamda, "ortak gelir" ve "ortak gider" kavramlarinin kapsaminin netlestirilmesi, ortak gider paylasimi esaslarinin düzenlenmesi ve mevcut sözlesmelerin durumunun geçici madde ile belirlenmesine iliskindir.

Degisiklikle birlikte Yönetmelik'e "ortak gelir", "ortak gider" ve "yönetim gideri" ibarelerinin tanimlari eklenmis olup buna göre;

  • Ortak gelir; ortak kullanim alanlarindan elde edilen geçici kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, atm ve diger ortak kullanim alani gelirleri ile 11 inci maddenin üçüncü fikrasi kapsaminda tahsil edilen avanslardan elde edilen her türlü geliri,
  • Ortak gider; ortak kullanim alanlarina iliskin elektrik, su, dogalgaz, yenileme niteliginde olmayan bakim ve onarim, güvenlik, temizlik ve saglik giderleri gibi alisveris merkezinin aynina iliskin olmayan ortak kullanim alani giderleri ile yönetim giderini,
  • Yönetim gideri ise, alisveris merkezinde fiilen çalisan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderleri,

ifade etmektedir.

Bununla birlikte Yönetmelik'in "Ortak gider" baslikli 11.maddesi, "Ortak gider paylasimi" basligini almis ve madde içeriginde asagidaki degisiklik ve eklemeler yapilmistir:

  • Ortak giderlerin paylasiminda, alisveris merkezindeki perakende isletmelerin satis alanlarinin alisveris merkezinin satis alanina orani ölçüsünün uygulanacagi düzenlenmistir. Böylelikle ilgili maddede eskiden yer verilen, "perakende isletmeler ve alisveris merkezi yönetimi tarafindan oy birligiyle bir gider paylasim usulü belirlenmis olmasi" istisnasi ve müstereken belirlenen gider paylasim usulünün en fazla 5 yil süreyle uygulanacagi hükmü ortadan kaldirilmistir.
  • Ortak gider niteligini haiz olmayan giderler için alisveris merkezlerindeki perakende isletmelerden herhangi bir bedel tahsil edilemeyecektir. Bu düzenleme yapilirken, ortak gider sayilmayan kalemlere örnek olarak reklam, pazarlama ve danismanlik gideri verilmistir. Dolayisiyla, bu Yönetmelik yayim tarihinden sonra kurulan sözlesmede bu husus belirtilmis olsa dahi, ortak gider sayilmayan giderler için perakende isletmelerden tahsilat yapilamayacaktir.
  • Ortak giderler için alinabilecek avansin mahsubu hususunda da bir degisiklik yapilmis ve mahsup islemi avansin ait oldugu yilin sonuna kadar gerçeklestirilmeliyken, degisiklikle bu süre avansin ait oldugu yili izleyen subat ayi sonuna çekilmistir.
  • Ilgili maddeye yeni bir fikra eklenmis olup, bu fikra ortak gelir ve gider raporuna iliskin esaslari düzenlemektedir. 6 numarali söz konusu fikrayla, her yil bir önceki takvim yilina iliskin ortak gelir ve gider raporu hazirlanmasi ve bu raporun nisan ayi sonuna kadar alisveris merkezindeki perakende isletmelere gönderilmesi hükmü getirilmistir. Perakende isletmelerin talebi halinde, raporun hazirlanmasina esas teskil eden gelir ve gider belgeleri ve hizmet sözlesmelerinin örnegi 15 gün içinde isletmelere verilecektir.

Eklenen fikrada ayrica, ortak gelir ve gider raporunda bulunmasi gerekenler su sekilde verilmistir: (i) Alisveris merkezinin adi ve iletisim bilgileri ile rapor dönemi, (ii) Alisveris merkezi maliki ve yönetiminin ad, unvan ve iletisim bilgileri ile vergi dairesi ve vergi numarasi, (iii) Alisveris merkezinin satis alani, (iv) Büyük magaza sayisi ile bos ve dolu olanlar belirtilmek suretiyle is yeri sayisi ve bu is yerlerinin satis alanlari, (v) Ortak kullanim alanlarinin niteligi ve sayisi ile bu alanlarin ayri ayri ve toplam büyüklükleri, (vi)Tür ve tutarlari ayri ayri belirtilmek suretiyle ortak gelir ve giderler, (vii) Birim satis alanina düsen ortak gider tutari, (viii) Ortak gider katilim payi dagitimina esas ortak gider tutari, perakende isletmeler tarafindan karsilanan ortak gider tutari ve bos is yerleri ile perakende isletmeler adina malik tarafindan karsilanan ortak gider tutarlari, (ix) Alisveris merkezi içindeki her bir perakende isletmenin adi, unvani, satis alani, hesaplanan ortak gider katilim payi, malik tarafindan karsilanan katilim payi ile bu isletmelerden alinan avans ve yapilan mahsup islemi neticesinde isletmelerce ödenen veya isletmelere iade edilen tutarlari gösteren ortak gider katilim payi tablosu, (x) Elektrik, su, dogalgaz gibi ortak giderlere iliskin sayaçlari numaralariyla birlikte gösteren sayaç düzen krokisi.

  • Maddeye eklenen 7 numarali fikrayla ise, bahsi geçen raporlama ve hesaplamalarin denetimi düzenlenmistir. Buna göre, alisveris merkezi yönetiminin avans, ortak gelir ve gider hesaplama ve raporlama islemleri ile ortak gider paylasimina iliskin diger islemlerinin bu maddeye uygunlugunu Kamu Gözetimi, Muhsebe ve Denetim Standartlari Kurumu tarafindan yetkilendirilen bagimsiz denetim kurulusu denetleyecek ve düzenlenen ayrintili rapor her yil temmuz ayi sonuna kadar perakende isletmelere gönderilecektir.

Denetimi yapacak bagimsiz denetim kurulusunun alisveris merkezi maliki veya yönetim tarafindan belirlenecegi ve bagimsiz denetim giderinin, perakende isletmelerden tahsil edilemeyecegi de bu fikrada düzenlenmistir.

  • Ortak gider katilim paylarinin tahsilat amaci disinda kullanilamayacagi hükmü aynen korunmustur. Ancak bu fikranin devamina; ortak gelirlerin tahsil edildikleri yilin ortak giderlerini karsilamada kullanilacagi, bir takvim yilindaki ortak gelir tahsilatinin ortak gider toplamindan fazla olmasi durumunda, ortak gider toplamini asan kismin, bir sonraki yilin ortak giderlerinin karsilanmasinda kullanilacagi ifadeleri eklenmistir.

Son olarak Yönetmelik'e Geçici madde-2 ilave edilmis ve mevcut sözlesmelerin durumu düzenlenmistir. Bu madde uyarinca;

  • Degisiklikten önceki Yönetmelik'in 11/2. maddesine göre reklam, pazarlama ve danismanlik gibi giderler için perakende isletmelerden katilim payi talep edilebilmesine imkan saglayan ve bu maddenin yayimi tarihinden önce kurulan sözlesme hükümleri, sözlesme süresince geçerlidir.
  • Ancak sözlesme süresinin sona ermesinden önce veya sonra sözlesmenin yenilenmesi ya da süresinin uzatilmis sayilmasi hallerinde söz konusu giderler için katilim payi tahsil edilemez.
  • Birinci fikra kapsamindaki sözlesmelerde yönetim giderinin alt kalemleri ayrica belirtilmedikçe perakende isletmelerden yönetim gideri olarak yalnizca alisveris merkezinde fiilen çalisan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler için katilim payi tahsil edilebilir.
  • Birinci ve ikinci fikralar kapsaminda perakende isletmelerce ödenmesi gereken katilim paylari, bu isletmelerin satis alanlarinin alisveris merkezinin satis alanina oranlanmasiyla hesaplanir.
  • Bu madde kapsaminda perakende isletmelerden reklam, pazarlama, danismanlik ve yönetim giderleri için katilim payi tahsil edilmesi durumunda, 11/7. madde geregince hazirlanan bagimsiz denetim raporunda gider paylasim islemlerinin bu maddeye uygunluguna da yer verilir.

Bu Yönetmelik yayimi tarihinde yürürlüge girmis olup, Yönetmelik hükümlerini Ticaret Bakani yürütmektedir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.