T.C. Merkez Bankası'nın ("TCMB") yayınladığı 2 Mayıs 2018 tarihli Sermaye Hareketleri Genelgesi'nde ("Genelge"); 11 Mayıs 2020 tarihinde;

  • "Sermaye İthali ve İhracı" başlığı altında Şirketlere Kurucu Ortak olarak İştirak Edilmesinde Sermaye Payının Ödenmesi ve Sermaye Artırımında Pay Bedellerinin Ödenmesi,
  • "Yurtdışından Kredi Alınması" başlığı altında Döviz Geliri Şartı Aranmayan Krediler ile
  • "Yurtiçinden Kredi Alınması" başlığı altında Döviz Geliri Şartı Aranmayan Krediler

konuları ile ilgili olarak bir takım yeni düzenlemeler yapıldı.

Genelge kapsamındaki söz konusu değişikliklere ilişkin özet açıklamalarımız aşağıda yer almaktadır.

  • Genelge'nin 5'inci maddesinin 1 (a) no'lu bendine göre, anonim şirket kuruluşunda nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az %25'inin tescilden önce Türkiye'deki bir bankaya şirket adına, sadece şirketin kullanabileceği şekilde yatırılması gerekmektedir. Bu maddeye yapılan ekleme ile, bankaya yatan tutar, taahhüt edilen payların itibari değerinin %25'inden fazla olsa da, tutarın tamamının şirketin kullanımına açık olacak şekilde yatırılması gerektiği açıkça ifade edilmiştir.
  • Genelge'nin 6'ncı maddesi, sermaye artırımında pay bedellerinin ödenmesi sürecini konu almaktadır. Bu maddeye yapılan eklemeler ile maddenin kapsamı genişletilmiş ve süreç daha detaylı anlatılmıştır.
    • Halka açık olmayan şirketlerin ve halka açık ortaklıkların sermaye artırımına katılımı açıkça birbirinden ayrılarak yazılmıştır.
    • Yurtdışından bankalar aracılığı ile sermaye artırım beyanıyla yurtiçine getirilen dövizin sermayeye eklenmesi süreci halka açık olmayan şirketler ve halka açık ortaklıklar açısından açıkça birbirinden ayrılarak yazılmıştır. Halka açık ortaklıklar ise, esas sermaye sistemini kabul eden ve kayıtlı sermaye sistemini kabul eden halka açık ortaklıklar olarak ayrılmış ve her biri için sermaye artırımına katılma ve pay bedellerinin ödenmesi ve dövizin sermayeye eklenmesi sürecindeki prosedür ve kurallar ayrı ayrı olarak belirlenmiştir.
    • Yurtdışından sermaye artırım beyanı ile getirilen dövizin sermayeye eklenmesi ve müteakiben sermaye artırımının belgelenmesi işlemi, Genelge'de belirtildiği gibi 3 aylık süre içinde gerçekleştirilmezse gelen döviz miktarı, bu değişiklikten önce kredi işlemine tabi tutulmakta iken, yeni düzenleme ile, banka tarafından sahiplerine iade edilecektir. Ancak, şirket, söz konusu dövizi açıkça kredi olarak kullanmak istediğini yazılı olarak beyan ederse, Genelge'nin 14'üncü maddesinde belirtilen döviz kredisi kullanımı kurallarına uygunluğu aracı banka tarafından kontrol edilecek, neticesinde kredi olarak uygun bulunursa şirketin kredi bakiyesine eklenerek Risk Merkezine bildirilecektir. Aksi halde, söz konusu döviz bedelleri aracı bankalar tarafından sahiplerine iade edilecektir.
    • Türkiye'de yerleşik kişiler ile yurt dışında kurulu girişim sermayesi yatırım fonları arasında döviz cinsinden akdedilen paya dönüştürülebilir borç sözleşmeleri kapsamında transfer edilen dövizin sermayeye eklenmesine ilişkin süreç, prosedür ve kurallar açıkça anlatılmaktadır.
  • Genelge'nin 21'inci ve 40'ncın maddesinin 3 no'lu bendine göre, Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamında Türkiye'de yerleşik kişilere kullandırılan döviz kredilerinin azami tutarı YTB'de yabancı kaynak belirtiliyorsa yabancı kaynak tutarı kadar, YTB'de özkaynak tutarının yer alması halinde ise toplam yatırım tutarından özkaynak tutarı düşüldükten sonra kalan tutar kadar olmalıdır. Bu maddede yeni bir ekleme yapılmıştır ve böylece, aynı YTB kapsamında faiz destekli TL kredi kullandırılması halinde, söz konusu kredi tutarı elektronik bilgi sistemi üzerinden sorgulanacak ve belirtilen azami kredi tutarından bu TL kredi tutarı düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden döviz cinsinden kredi kullandırımı yapılacaktır. Öte yandan, aynı YTB kapsamında faiz destekli olanlar haricinde başka TL kredi kullandırımı olup olmadığı hakkında ilgili firmadan yazılı beyan alınacak ve bu tutar da azami kredi tutarından düşülecektir.
  • Genelge'nin 21'inci ve 40'ıncı maddesinin 11 no'lu bendine göre, muhtemel döviz gelirlerine dayalı olarak kullanılan döviz kredilerinde vade sınırlaması en çok 24 ay iken yeni düzenleme ile vade sınırlaması kaldırılmıştır.,
  • Genelge'nin 21'inci ve 40'ıncı maddesinin 13 no'lu bendine yeni bir ifade eklenerek, muhtemel döviz gelirleri kapsamında kullanılan kredilerde, belgesiz kullanımlarda, mevcut tevsik edilen kredi tutarının, toplam tutarı karşılamaması halinde, aşan kredi tutarı için farklı tevsik belgelerinin ibraz edilmesi şartı getirilmiştir.
  • Genelge'nin 21'inci ve 40'ıncı maddesinin 14 no'lu bendine göre, muhtemel döviz gelirleri kapsamında mükerrer kredi kullandırımının önlenmesi amacı ile aracılık eden banka tarafından VRİHB (Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi) ve DİİB (Dahilde İşleme İzin Belgesi) üzerine kullandırılan kredi tutarına ilişkin şerh düşülmektedir. Belgesiz kullanımlarda ise, firmadan ibraz edilen belgelerin başka bir kredi için kullanılmadığına ilişkin beyan alınmaktadır. Maddelere yeni yapılan ekleme ile, aynı belgeler, daha evvel başka bir kredi için kullanıldı ise kullanılmış kredi tutarları ile kullanım tarihlerine ilişkin yazılı beyan alınacaktır. Bu şekilde aracı bankaya, firmanın beyanına göre, belgelerde tevsik edilen kredi tutarı ile kullanılmış ve kullanılmak istenen toplam kredi tutarını karşılaştırması ve kontrol etmesi yükümlülüğü getirilmiştir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.