Bir aile hukuku sözleşmesi olan evlenme Türk Medeni Kanunu'nda sıkı şekil şartlarına bağlanmıştır. Buna göre evlenme akdinin geçerliliği yalnızca tarafların ehliyetlerine ve evlenme engellerinin bulunmamasına bağlı olmayıp aynı zamanda şekli şartlara mutlak suretle riayet edilmelidir.

Evlenmenin şekil şartları konusunda Türk Medeni Kanunu, Evlendirme Yönetmeliğine ve 5940 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa atıf yapmakta ve Yabancıların Türkiye'de evlenebilmesi için gerekli şekil şartlarına ilgili kanun ve yönetmelik birlikte incelenerek ulaşılmaktadır. İki mevzuat birlikte değerlendirildiğinde öncelikle Türkiye'de evlenmenin huzurunda yapılacağı yetkili makam belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Nüfus Hizmetleri Kanunu'nunda 22.madde/f.2'ye göre '' Evlendirme memuru; belediye bulunan yerlerde belediye başkanı veya bu işle görevlendireceği memur, köylerde muhtardır.'' Yine aynı maddenin son fıkrasında eşlerden birinin yabancı olması durumunda yetkili makamın ''belediye evlendirme memurları ve nufüs müdürleri'' olduğu ifade edilmiş, bu konuda Türk vatandaşlarının evlendirilmesi konusunda yetkili makamlar olan muhtarlar ve müftülere yetki tanınmamıştır.

KONSOLOSLUK EVLENMESİ

Evlendirme Yönetmeliği Madde 12 , Nüfus Hizmetleri Kanununa ek olarak iki yabancının Türkiye'de yetkili Türk evlendirme memurunun huzurunda evlenebileceklerini açıkça ifade etmiştir. Yetki konusunda Türk memurları açıkça tek başına yetkili kılınmakla birlikte aynı devlet vatandaşı olan iki yabancıya bir seçimlik hak tanınmıştır. Buna göre kendi milli kanunları yetki vermiş ve evlenmenin gerçekleşeceği ülke tarafından bu yetki kabul edilmiş olduğu takdirde aynı devlet vatandaşı iki yabancı dilerse bağlı bulundukları devletin Türkiye'deki dış temsilciliklerinde de evlenebilme hakkına sahiptirler. Doktrinde ifade edildiği üzere ''konsolosluk evlenmesi'' olarak adlandırılan bu hak mülteci veya vatansızlara tanınmamış olup, bu gruplar ancak Türk yetkili memurları önünde evlenebilecektir. Bu noktada konsolosluk evlenmesindeki ''aynı devlet vatandaşı iki yabancı bulunması'' şartının devletler arasında imzalanan sözleşmeler ile değiştirilme imkanının bulunduğunu belirtmek gerekmektedir.

Türkiye'nin bu konudaki tek anlaşması İtalya ile olup , her iki devlet vatandaşlarının İtalya ve Türkiye'deki konsolosluklar huzurunda üçüncü bir devletin vatandaşı ile konsolosluk evlenmesi yapabilmesi mümkün olmaktadır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.