(i) Pazaryerlerinin, satici/saglayicilarin tüketicilere karsi yükümlülükleri (ii) Reklam Kurulu'nun yetkileri (iii) Talep edilen bilgi ve belgeleri vermemenin cezasi konularinda önemli degisiklikler yapildi
1 Nisan 2022 tarihinde Resmi Gazetede yayimlanan 7392 sayili Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanununda Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun ile 6502 sayili Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunda ("Kanun") birçok önemli konuda degisiklik yapilmistir.
Bu degisikliklerden bazilarina asagida yer veriyoruz:
- Pazaryerleri ile ilgili degisiklikler
1.1. Pazaryerlerinin "mal satisi" ve "hizmet saglanmasi" konusunda tüketicilere karsi yükümlülükleri açikça düzenlendi.
Bilindigi gibi E-Ticaret Kanununda araci hizmet saglayicilar, "uzaktan iletisim araçlarini kullanmak veya kullandirmak suretiyle satici veya saglayici adina mesafeli sözlesme kurulmasina aracilik edenler" olarak tanimlanmakta ve "pazaryerleri" de bu tanima girmektedir. Kanunun degisiklikten önceki halinde, pazaryerleri yönünden yalnizca "kayit tutma ve talep edilmesi halinde bu bilgileri ilgililere verme" ile yükümlülügü öngörülmüstü. Bunun yaninda; pazaryerlerinin, satici veya saglayicilar ile yaptiklari sözlesmeye aykiri fiillerinden sorumlu olduguna dair de genel bir ifade yer almaktaydi.
Yapilan düzenleme ile bu sorumlulugun kapsami detayli olarak düzenlendi ve pazaryerlerine yeni sorumluluklar getirildi. Esasinda bu sorumluluklarin bir kismi, ikincil mevzuatin yorumundan çikartilmakta ve benzer sekilde Yargitay kararlarinda da belirtilmekteydi. Fakat kanun degisikligi ile birlikte, söz konusu kapsam çok net bir hale gelmis oldu. Buna göre pazaryerleri:
- Tüketiciye ön bilgilendirmenin yapilmasindan, teyidinden ve ispatindan satici veya saglayici ile birlikte müteselsilen,
- Veri girisinin satici veya saglayici tarafindan yapildigi durumlar hariç olmak üzere, Mesafeli Sözlesmeler Yönetmeligi ile belirlenen ön bilgilendirmede bulunmasi zorunlu hususlardaki eksikliklerden,
- Mesafeli sözlesmelere iliskin olarak tüketicilerin satici veya saglayicilar ile yaptiklari islemlere iliskin kayitlarin tutulmasindan ve istenilmesi hâlinde bu bilgilerin ilgili kamu kurum ve kuruluslari ile tüketicilere verilmesinden,
- Satici veya saglayici ile yaptiklari aracilik hizmetine iliskin sözlesmeye aykiri uygulamalari nedeniyle satici ve saglayicilarin Kanunun mesafeli sözlesmeleri düzenleyen 48. maddesine aykiri davranmasina sebep olduklari her bir islemden,
- Satici veya saglayici adina bedel tahsil etmesi hâlinde, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifasi sonrasi bedelin saticiya veya saglayiciya aktarildigi durumlar ile malin/hizmetin ayipli olmasindan dogan haklarin (örnegin, bedel indirimi veya ayipsiz misli ile degistirme) kullanimi hariç olmak üzere teslim veya ifa ile cayma hakkina iliskin yükümlülüklerden satici veya saglayici ile birlikte müteselsilen,
- Satici veya saglayicinin onayi olmaksizin düzenledikleri kampanyali, promosyonlu veya indirimli satislarda, sözlesmenin hiç ya da geregi gibi ifa edilmemesinden,
- Ön bilgilendirmede yer alan hususlar ile reklamlarinda yer alan bilgilerin uyumlu olmasindan ve ispatindan sorumludur.
Bu yükümlülüklere aykiri hareket edilmesi halinde, aykiriligi tespit edilen her bir islem veya sözlesme için, 200 TL idari para cezasi getirilmistir.
1.2. Pazaryerlerine, tüketicilerin talep ve bildirimlerini satici/saglayicilara iletilebilecegi/takip edilebilecegi bir sistem kurma yükümlülügü getirildi.
Pazaryerlerine, tüketicilerin Mesafeli Sözlesmeler Yönetmeligi ile belirlenen hususlara (örnegin, cayma hakkinin kullanilmasi) iliskin talep ve bildirimlerini iletebilmelerine ve takip edebilmelerine elverisli bir sistemi kurma ve bu sistemi kesintisiz olarak açik tutma yükümlülügü getirilmistir.
Bu yükümlülügün, sistem araciligiyla kurulan mesafeli sözlesmelerden dogan hak ve yükümlülüklerin kullanim süresi boyunca yerine getiriliyor olmasi gerekmektedir.
Bu yükümlülüge aykiri hareket edilmesi halinde, yükümlülüge aykiri hareket edenler hakkinda 1.000.000 TL idari para cezasi uygulanmasi öngörülmüstür.
- Satici/saglayicilarin tüketicilere karsi sorumluluklarina iliskin degisiklikler 2.1. Kisiye özel mallarda siparisin azami teslim süresi kaldirildi.
Bilindigi gibi internet üzerinden mal satislarinda, siparis tarihinden itibaren en fazla 30 (otuz) gün içinde malin teslim edilmesi gereklidir.
Bu degisiklikle "tüketicinin istegi ve kisisel ihtiyaçlari dogrultusunda hazirlanan mallara iliskin sözlesmeler", söz konusu 30 (otuz) günlük azami süreye tabi olmayacaktir.
- Reklam Kuruluna erisim engelleme karari verme yetkisi verildi.
Bilindigi gibi Reklam Kurulu, reklamlarla ilgili düzenlemelere aykiri hareket eden reklam verenler, reklam ajanslari ve mecra kuruluslari hakkinda (i) durdurma, (ii) ayni yöntemle düzeltme, (iii) idari para cezasi ve (iv) gerekli görülen hallerde de 3 aya kadar tedbiren durdurma kararlari verilebilmektedir.
Yapilan degisiklikle birlikte, Reklam Kurulunun bu yetkilerinin yani sira Reklam Kuruluna, aykiriligin internet ortaminda gerçeklestirilmis olmasi halinde, ihlalin gerçeklestigi yayin, kisim, bölüm ile ilgili olarak (URL vb. seklinde) erisimin engellenmesine karar verme yetkisi de verildi.
- Yetkili ve görevli kisilerce talep edilen bilgi ve belgelerin temin edilmemesine iliskin cezalar arttirildi.
Kanunun kapsamina giren hususlarda yetkili ve görevli kisi ve kuruluslara her türlü bilgi ve belgenin dogru olarak gösterilmesi veya istenmesi halinde belgelerin aslinin veya onayli kopyalarinin verilmesi zorunlulugu düzenlenmis ve bu yükümlülüge aykiri hareket edenler hakkinda idari para cezasi öngörülmüstü.
Ilgili düzenleme geregince bilgi ve belge verme yükümlülügüne aykiri hareket edenler ile yetkililerin yerinde inceleme yapmasini engelleyenler yönünden 7 (yedi) günlük ihtara ragmen bu yükümlülügü yerine getirmemekte israr ederlerse 25.000 TL'den az olmamak üzere aykiriligin tespitinden bir önceki mali yil sonunda olusan yillik gayrisafi gelirlerinin %1'i oraninda idari para cezasi verilecegi; aykiri fiilin bir yil içerisinde tekrar edilmesi halinde idari para cezasinin iki misli olarak uygulanacagi düzenlenmisti.
Yapilan degisiklikle birlikte 25.000 TL olan asgari miktar, 80.000 TL'ye arttirildi. Ayrica para cezasina esas olacak gayrisafi gelir yönünden düzenleme detaylandirildi. Buna göre; bir önceki mali yil gayrisafi gelirinin olusmamasi hâlinde, olusan en son tarihli gayrisafi geliri dikkate alinacak. Gayrisafi gelirin bildirilmedigi veya yanlis bildirildigi durumlarda 3.000.000 TL idari para cezasi uygulanacak. Devre tatil satislarinda ise ihtara ragmen aykiriligin devami hâlinde 3.000.000 TL idari para cezasi uygulanacak. Aykiri fiilin 1 (bir) yil içerisinde tekrar etmesi halinde idari para cezasinin iki misli olarak uygulanacagina dair düzenleme de korundu.
- Yürürlük tarihi
Bu degisiklikler, 1 Ekim 2022 tarihinde yürürlüge girecektir.
Ilgili düzenlemeye su linkten ulasabilirsiniz:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/04/20220401-17.htm Konuyla ilgili herhangi bir sorunuz olmasi halinde bizimle iletisime geçebilirsiniz.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
