6563 Sayili Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkinda Kanunun (Kanun) yürürlüge girmesiyle birlikte, günümüzde pek çok sirketin kullanmakta oldugu promosyon, tanitim ve reklam amaçli ticari elektronik iletilerin kullanici ve müsterilere iletilmesi, belirli sart ve kosullara baglanmistir. Ticari Iletisim ve Ticari Elektronik Iletiler Hakkinda Yönetmelikte (Yönetmelik) yapilan son degisiklikleri takiben ise, kullanici ve müsterilerine ticari elektronik ilet göndermek isteyen kisi ve kurumlara (hizmet saglayicilar) Ileti Yönetim Sistemine (IYS) kayit zorunlulugu getirilmistir. Hizmet saglayicilarin agir idari yaptirimlarla karsi karsiya kalmamalari için, söz konusu yükümlülüklere azami derece özen göstermeleri oldukça önemlidir.

Ticari Elektronik Ileti Tanimi ve Onay Alinmasi

Ticari elektronik ileti, Kanunun 2., Yönetmeligin ise 4. Maddesinde tanimlanmis durumdadir. Her iki madde uyarinca ticari elektronik ileti "telefon, çagri merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akilli ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kisa mesaj hizmeti gibi vasitalar kullanilarak elektronik ortamda gerçeklestirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli ileti" olarak tanimlanmistir. Burada her ne kadar genel bir tanim yapilmis olsa da, müsterilerine ileti göndermek isteyen kurum ve kuruluslar, hangi iletilerin ticari olarak degerlendirilecegi konusunda emin olamamaktadir. Kanunun 6. Maddesi uyarinca, ticari elektronik iletiler, ancak alicilarin önceden alinmis onaylarinin varligi halinde gönderilebileceginden, hangi iletilerin ticari elektronik ilet olarak degerlendirileceginin belirlenmesi oldukça önemlidir.

Bu kafa karisikligini ortadan kaldirmak adina, Yönetmeligin 5. Maddesinde yapilan degisiklikle, hangi iletilerin ticari elektronik ileti olarak degerlendirilecegi açikça belirlenmis durumdadir. Isbu 5. Madde uyarinca kisi veya kurumlarin, mal ve hizmetlerini tanitmak, pazarlamak, isletmesini tanitmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle taninirligini artirmak amaciyla alicilarin elektronik iletisim adreslerine gönderdigi her türlü ileti, ticari elektronik ileti olarak degerlendirilecek ve dolayisiyla alicinin önceden verilmis onayi olmaksizin gönderilemeyecektir.

Yukarida da belirttigimiz gibi, Kanunun 6. Maddesi uyarinca ticari elektronik iletilerin alicilara iletilebilmesi için, ilgili alicilarin önceden alinmis olan onaylarinin bulunmasi gerekmektedir. Isbu onayin yazili olarak veya her türlü elektronik iletisim araciyla alinmasi mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken bir diger husus ise, isbu Kanun ile 6698 Sayili Kisisel Verilerin Korunmasi Kanu (KVKK) hükümlerinin alinacak onay bakimindan çelismesidir. Bu çeliski, Kisisel Verileri Koruma Kurumunun verdigi son kararlarla daha da belirgin hale gelmistir. Dolayisiyla ticari elektronik ileti için iletisim onayi alinirken, KVKK hükümlerinde belirtilen açik riza hükümlerinin de dikkate alinmasi ve alinacak onay/rizalarin her iki kanun hükümlerine uygun olarak alinmasi önemlidir.

Ileti Yönetim Sistemi ve Kayit Yükümlülügü

Her ne kadar Kanun ve Yönetmelik hükümleri ile ticari elektronik iletilerin gönderilmesine iliskin usul ve esaslar açik sekilde belirlenmis olsa da, ileti gönderilen alicilarin hangi kisi ve kurumlara ne sartlarda onay verdiklerini takip edememesi, ileti gönderenlerin izni olmayan alicilara ileti göndermeye devam etmesi gibi uygulamada aksakliklar yasandigi görülmektedir. Bu aksakliklarin giderilmesi ve alicilardan alinan tüm onaylarin ulusal entegre bir sisteme girilerek bu sistem üzerinden onaylarin kontrol edilmesi ve buna göre ilet gönderime yapilmasi amaciyla, Yönetmelikte yapilan degisiklikle Türkiye Ticari Ileti Yönetim Sistemi (IYS) getirilmistir.

IYS, ulusal bir onay sistemi olarak özetlenebilir. Bu sistem sayesinde ticari elektronik ileti göndermek isteyen hizmet saglayicilari, IYS üzerinden alicilardan onay alabilmesi, alicilar daha önceden vermis olduklari onaylara iliskin iptal ve ret haklarini kullanabilmesi ve mevzuata aykiri yapilan gönderimlere iliskin sikayetlerini yine bu sistem üzerinden sunabilmesi amaçlanmaktadir.

Bu kapsamda, sistemin ulusal ve entegre olabilmesi ve tüm alicilarin onaylarini sistem üzerinden kontrol edebilmeleri için, Yönetmeligin 5. Maddesinde yapilan degisiklikle, ticari elektronik ileti göndermek isteyen hizmet saglayicilarinin IYS'ye kayit zorunlulugu getirilmistir. Buna göre, hizmet saglayicilari, IYS'ye kayit olmakla yükümlü olup, alicilardan aldiklari onaylari da bu sisteme yüklemek zorundadir. Yönetmeligin 5/3 maddesi uyarinca da Ileti Yönetim Sistemi üzerinde onayi bulunmayan alicilara ticari elektronik ileti gönderilmesi yasaktir.

Ileti Yönetim Sistemine Kayit Zorunlulugu Olan Kisi ve Kurumlar

Yönetmelikte yer alan "hizmet saglayicilari" ibaresi, bazi gerçek ve tüzel kisilerde isbu IYS sistemine kayitli olmak zorunda olmadiklarina iliskin bir yanlis anlasilmaya sebep olmaktadir. Zira, Yönetmelik, hizmet saglayicilari "elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kisiler" olarak tanimlamaktadir. Bu tanimdan yola çikara, sadece elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kisilerin kayit zorunlulugu oldugu seklinde bir sonuca varilabilecek olsa da, yine Yönetmeligin 5/2. Maddesi , ticari elektronik ileti göndermek isteyen tüm gerçek ve tüzel kisilerin IYS'ye kaydolmasini zorunlu tutmaktadir.

Dolayisiyla, herhangi bir sekilde ticari faaliyette bulunan ve/veya sunduklari hizmet/ürünlere iliskin veya kendi marka ve/veya isletmesini tanitmak ve/veya reklam yapmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle taninirligini artirmak amaciyla alicilarin elektronik iletisim adreslerine ticari elektronik ilet göndermek isteyen tüm gerçek ve tüzel kisiler, isbu Ileti Yönetim Sistemine kaydolmak ve daha önceden alicilardan almis olduklari tüm onaylari IYS'ye yükleme zorundadir. Isbu yükümlülüklere uymayarak IYS'ye kaydolmayan ve/veya sistemde onayi bulunmayan alicilara ticari elektronik ileti gönderen tüm kisi ve kurumlar hem Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkinda Kanun hem de KVKK kapsaminda idari yaptirimlarla karsi karsiya kalabilir.

IYS'ye kaydolma yükümlülügü olan hizmet saglayicilarinin, sistemi kaydolmalari için belirlenen son tarih, 31.05.2020 olarak belirlenmisti. Ancak, bu süreçte Covid-19 salgininin günlük hayati olumsuz etkilemesi ve is süreçlerinde aksakliklar yasanmasina neden olmasi sebebiyle, isbu son kayit süresi 31.08.2020 tarihine ertelenmistir. Dolayisiyla, hizmet saglayicilarin en geç 31.08.2020 tarihine kadar Ileti Yönetim Sistemine kayitlarinin tamamlamasi ve mevcut alici onaylarini sisteme yüklemesi gerekmektedir.

Kayit Öncesinde Alinan Onaylarin Geçerliligi

Yukarida da belirttigimiz gibi, Ileti Yönetim Sistemine kayittan önce alicilardan Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun olarak alinmis olan iletisim onaylarinin da en geç 31.08.2020 tarihine kadar IYS'ye yüklenmesi gerekmektedir. Isbu onaylarin sisteme yüklenmesini takiben, alicilar verdikleri tüm onaylari sistem üzerinden 1 Aralik 2020 tarihine kadar kontrol edebilecek ve diledikleri onaylari iptal edebilecektir. 31.08.2020 tarihine kadar sistemi yüklenmis olan onaylarin alicilar tarafindan 1 Aralik 2020 tarihine kadar iptal edilmemesi halinde, bu onaylarin yeni sistem bakimindan da geçerli olacagi kabul edilmistir. Dolayisiyla, kayittan önce alinmis onaylarin IYS'ye 31.08.2020 tarihine kadar yüklenmemesi veya yüklenen onaylarin 1 Aralik 2020 tarihine kadar ilgili alicilar tarafindan Ileti Yönetim Sistemi üzerinden veya baska bir yolla iptal edilmesi halinde, bu onaylara dayanarak ilgili alicilara ticari elektronik ileti gönderiminin durdurulmasi gerekecektir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.