Yeni Gelisme
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi ("TCMB"), Sermaye Hareketleri Genelgesi'nde, 11 Mayis 2020 tarihinde döviz kredisi kullanim sinirlamalarina iliskin çesitli degisiklikler ("Degisiklik") yapti. Söz konusu degisikliklerin en çarpicisi, bir süredir uygulamadan kaldirilmis olan sermaye avansina benzer bir kavramin literatüre dâhil olmasi meselesini tekrar gündeme gelmesi.
Karar Ne Getiriyor?
Sermaye Ödemesinin Hissedar Kredisine Dönüstürülmesi
Halka açik olmayan sirketlerce sermaye artirim beyaniyla yurt disindan getirilen dövizin sermayeye eklenmesi ve sermaye artiriminin belgelenmesi en geç üç ay içinde gerçeklestirilmesi gerekecek.
Sirketin, bu süre içinde, ileride gerçeklestirilecek sermaye artisi için yabanci ortak tarafindan sirket hesabina yatirilan dövizin sermayeye ilave edilmesinden vazgeçmesi ve ilgili meblagin kredi olarak kullanilmasini tercih etmesi mümkün olacak. Bu durumda, sirketin kredi kullanim iradesini, araci bankaya yazili olarak beyan etmesi gerekecek. Bu beyanin verilmesi veya sirketin üç ay içinde sermaye artisinin tamamlandigini tevsik edememesi durumunda, Araci banka, ilgili sirketin döviz kredi kullanip kullanamayacagini tespit edecek.
Araci banka tarafindan, sirketin döviz kredisi kullanabilecegi tespit edildiginde, sirket tarafindan saglanan tutarlar, kredi bakiyesine eklenecek ve Türkiye Bankalar Birligi Risk Merkezi'ne ("Risk Merkezi") döviz kredisi olarak bildirilecek. Uygunluk sartlari saglanmiyor ise söz konusu bedeller banka tarafindan sahiplerine iade edilecek.
Paya/Sermayeye Dönüstürülebilir Krediler
Türkiye'de yerlesik kisiler ile yurt disinda kurulu girisim sermayesi fonlari arasinda döviz cinsinden akdedilen paya dönüstürülebilir kredi sözlesmeleri kapsaminda, Türkiye'de yerlesik kisinin hesabina transfer edilen yabanci para meblaglar, döviz kredisi kullanim kisitlamalarina tabi olmayacak. Ancak bunun için ilgili sözlesmede
- ilgili meblagin transfer tarihinden itibaren azami 12 ay içerisinde sermayeye eklenecegi,
- sirketin infisahi veya tasfiyesi haricinde söz konusu tutarlarin sermayeye eklenecegi (borç olarak geri ödenmeyecegi),
- transfer edilen tutarin tamaminin sermayeye eklenecegine
iliskin hükmün bulunmasi gerekecek.
Krediyi kullanan, araci bankaya sözlesmeyi, daha önce bu kapsamda sermayeye dönüstürmeksizin fon kullanmadigina iliskin yazili beyan ve sözlesme konusu tutarin sermayeye azami 12 ay içinde eklenecegine dair taahhüt ile birlikte ibraz edecektir.
Araci banka, sözlesmede, yukarida bahsi geçen sartlarin saglanip saglanmadigini kontrol edecek. Bunun yani sira banka, kredi kullanandan girisim sermayesi fonunun ilgili ülke mevzuatina uygun olarak kuruldugunun tevsikini de isteyecek.
Transfer tarihinden itibaren 12 ay içinde, sermaye artirimi için gerekli belgelerin ibraz edilmemesi halinde, araci Banka Hazine ve Maliye Bakanligi'na bildirimde bulunacak ve ilgili tutari, sirketin döviz kredisi bakiyesine ekleyerek Risk Merkezi'ne bildirecek. Ayrica, krediye dönüsen tutar TCMB Istatistik Genel Müdürlügü'ne de bildirilecek.
Sözlesme kapsaminda Türkiye'de yerlesik kisiye transfer edilen bedelin sermayeye ilave edilmeksizin kullanilmasi halinde ilgili yerlesik kisi tarafindan istisnadan faydalanilarak sermayeye dönüstürülebilir kredi kullanilamayacak.
Yatirim Tesvik Belgesi Kapsaminda Kredi Kullanimi
Genelge uyarinca, yatirim tesvik belgesi ("YTB") kapsaminda kredi alan Türkiye'deki yerlesik kisiler, döviz geliri sartina bagli olmaksizin döviz kredi kullanabilmektedir. Degisiklik uyarinca, ayni YTB çerçevesinde daha önceden faiz destekli TL kredi kullanilmis ise döviz cinsinden kredi kullandirimi asagidaki gibi hesaplanacak:
Azami Tutar | – | Kullandirilan TL kredi tutari | = | Döviz cinsinden kredi kullandirimi yapilabilecek tutar |
Azami tutar,
- YTB'de yabanci kaynak tutari yer aliyor ise belirtilen yabanci kaynak tutari,
- YTB'de özkaynak tutari yer aliyor ise toplam yatirim tutarindan özkaynak tutari düsülerek hesaplanacak tutar
seklinde hesaplanacak.
Araci banka, daha önce kullandirilan TL kredi tutarini Tesvik Uygulama ve Yabanci Sermaye Genel Müdürlügü E-TUYS bilgi sistemi üzerinden sorgulayacak. Bunun yani sira, ayni YTB kapsaminda faiz destekli olanlar haricinde baska bir TL kredi kullanip kullanilmadiginin tespiti amaciyla, kredi alandan, kullanim varsa bu kullanim tarih ve tutarlarini da içerecek sekilde yazili beyan alinacak. Kredi kullanan, bir tutar beyan ederse söz konusu tutar azami tutardan düsülecek.
Muhtemel Döviz Gelirine Binaen Kullanilan Krediler
Degisiklik uyarinca, muhtemel döviz gelirlerine dayali
olarak kullanilan döviz kredilerinde vade sinirlamasi
olmayacak.
Muhtemel döviz gelirleri kapsaminda ayni mali yil
içinde, ihracat ile döviz kazandirici hizmet ve
faaliyetlerine iliskin baglantilarin tevsiki kaydiyla birden fazla
kredi kullandirilabilecek.
Muhtemel döviz gelirleri kapsaminda mükerrer belge kullaniminin önlenmesi amaci ile Vergi Resim ve Harç Istisnasi Belgesi veya Dahilde Isleme Izin Belgesi üzerine, kullandirilan kredi miktari kadar serh düsülecek.
Sonuç
Degisiklik ile döviz kredi yasagina yeni ve önemli istisnalar getirilirken; sermaye avansina benzer bir kavram, en azindan yurt disindan getirilen döviz meblaglar bakimindan devreye alindi.
Originally published 21 May 2020
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.