De Belastingdienst scheldt sinds maart 2022 relatief eenvoudig (Corona) belastingschulden gedeeltelijk kwijt. Dit is met name interessant voor ondernemingen die nu al voorzien dat ze de ruimhartige corona-uitstelregeling - de eerste aflossing hoeft pas vanaf 1 oktober a.s. plaats te vinden - niet zullen kunnen nakomen.

Accountants doen er goed aan om nu al in te schatten of de kasstroom voldoende is om aan alle toekomstige (belasting)verplichtingen te voldoen. Zo niet, dan biedt deze nieuwe door de Belastingdienst gefaciliteerde schuldsanering mogelijkheden.

1. Extra schuldsaneringsinstrument voor levensvatbare ondernemingen

Op 18 maart 2022 publiceerde de Belastingdienst de Tijdelijke Instructie Saneringen (de Instructie). In de kern levensvatbare bedrijven komen in aanmerking voor een gedeeltelijke kwijtschelding van hun (Corona) belastingschulden.

Momenteel maken veel ondernemingen gebruik van het Corona-uitstel: vanaf 1 oktober 2022 aflossen van de tot 1 april 2022 opgebouwde belastingschuld in 60 maandelijkse termijnen. Maar voor ondernemingen met een onvoldoende kasstroom is deze ruimhartige uitstelregeling mogelijk niet genoeg. Want vanaf 1 april 2022 moeten de dan ontstane belastingen weer binnen de reguliere termijnen worden betaald. Samen met de aflossingsverplichting per 1 oktober a.s. is dat voor die ondernemingen mogelijk een te grote financiële last. Deze ondernemingen wacht op termijn een solvente liquidatie al dan niet via een WHOA-traject of - meer ongewenst - een faillissement.

Er is echter een categorie verlieslatende ondernemingen die levensvatbaar is, mits ze een deel van hun schulden kunnen saneren. Dit betreft ondernemingen die in de kern financieel gezond zijn, maar vooral tijdens de coronacrisis een schuldenlast hebben opgebouwd. Deze ondernemingen kunnen een verzoek indienen bij de Belastingdienst om mee te werken aan een sanering van hun belastingschulden. Dit is geregeld in de Instructie. Een dergelijk verzoek is actueel, omdat de Belastingdienst van 1 augustus 2022 tot 1 oktober 2023 vermoedelijk niet meer de eis zal stellen van ontvangst van een dubbel percentage van hetgeen aan concurrente schuldeisers wordt aangeboden. Het ijzer is dus heet.

De voordelen ten opzichte van deze schuldenherstructurering boven de WHOA zijn de beperkte formaliteiten en kosten. Het verzoek kan eenvoudig worden gedaan door middel van een formulier. Er volgt geen gerechtelijk traject en de betrokkenheid van adviseurs is beperkt. De Belastingdienst hanteert een soepel beleid: bij twijfel toekennen. En bijzondere schuldeisers, zoals pandhouders, leveranciers onder eigendomsvoorbehoud, cessionarissen en dwangcrediteuren, mogen buiten het akkoord worden gehouden. Dat scheelt veel discussie.

Een nadeel is wel dat alle (overige) concurrente crediteuren moeten hebben ingestemd met een akkoordvoorstel. Anders dan in de WHOA, kunnen die crediteuren niet worden gedwongen tot afstand van een deel van hun vorderingen. Maar het vooruitzicht van een dwangakkoord via een WHOA kan in de onderhandelingen met de concurrente crediteuren een effectieve stok achter de deur zijn.

2. Voorwaarden

a) Het verzoek moet worden ingediend op het voorgeschreven formulier met de volgende bijlagen:

  • Een positieve beoordeling van de levensvatbaarheid
  • Een akkoord van alle concurrente crediteuren
  • Een gemotiveerde verklaring van of namens de ondernemer over het ontstaan van de financiële problemen (de zogenaamde oorzakenanalyse)
  • Een liquiditeitsprognose voor de komende 24 maanden waaruit de aflossingscapaciteit voor deze periode blijkt. Uit deze prognose moet ook blijken dat het niet mogelijk is om aan de 60-maanden aflossingsregeling te voldoen.

b) Om te kunnen bepalen of een onderneming weer levensvatbaar is na de schuldsanering dient bij de liquiditeitsprognose een positieve beoordeling te worden overlegd van een:

  • Bank
  • Accountant (AA of RA)
  • Herstructureringsdeskundige die door de rechtbank is aangewezen (het verzoek kan ook worden gedaan tijdens een WHOA-traject)

c) De belastingdienst zal het ingediende verzoek tot sanering honoreren als:

  • Het aangeboden akkoordbedrag substantieel is; zowel in absolute zin als in relatie tot de omvang van de belastingschuld.
  • Het aangeboden bedrag het dubbele percentage is van hetgeen de concurrente schuldeisers wordt aangeboden (voor ondernemingen die in de periode 1 augustus 2022 tot en met 30 september 2023 gebruik maken van de WHOA, vervalt de eis dat de Belastingdienst altijd een zogenaamde dubbele portie wenst te ontvangen, of dit ook voor de Instructie gaat gelden is aannemelijk maar is op dit moment nog niet zeker)
  • Eventuele executiemaatregelen of het uitwinnen van zekerheden niet meer opbrengen
  • Het aannemelijk is dat de ondernemer zijn belastingschuld niet (volledig) kan betalen in 60 maanden.
  • Er een positieve beoordeling (zie hierboven) is overgelegd
  • Alle concurrente schuldeisers akkoord gaan
  • De ondernemer te goeder trouw is (de Instructie bevat hiervoor objectieve criteria)
  • De ondernemer blijft voldoen aan nieuw opkomende verplichtingen waaronder het tijdig voldoen aan de aangifteplicht.

d) Betaling: Het akkoordbedrag kan in 12 maandelijkse termijnen worden voldaan.

e) Afwijzing verzoek: De instructie bevat verschillende afwijzingsgronden waarvan de belangrijkste zijn dat de ondernemer zich gedurende de saneringsperiode niet houdt aan zijn lopende fiscale verplichtingen en zijn aflossingsverplichtingen.

3. Overig

Het saneringsverzoek kan ook zijn gericht op de beëindiging van de onderneming. Daarnaast kan de ondernemer de kosten die hij maakt om de schuldsanering te regelen onder voorwaarden financieren met behulp van een TOA-krediet (Time-Out Arrangement).

4. Zorgplicht accountants

De Instructie betreft een tijdelijke maatregel. De Instructie wordt namelijk ingetrokken als volgens de Belastingdienst geen noodzaak meer aanwezig is om een soepele houding aan te nemen vanwege de coronacrisis.

Op grond van hun zorgplicht jegens hun klanten hebben accountants en adviseurs die de administratie verzorgen of de jaarrekening samenstellen hier een belangrijke rol. Zij dienen in te schatten of de kasstroom voldoende is om aan alle toekomstige verplichtingen te voldoen.

Als wordt voorzien dat er niet kan worden voldaan aan de fiscale aflossingsverplichtingen vanaf 1 oktober 2022 dienen deze adviseurs proactief te handelen. Wachten tot het moment dat er niet meer betaald kan worden kan dan achteraf leiden tot verwijten. Hetzelfde geldt indien achteraf – na intrekking van de Instructie – blijkt dat de Instructie een reële mogelijkheid was geweest om de (alsdan) problematische financiële situatie van de onderneming te voorkomen.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.