Νομοθεσία

Ως γνωστόν, μετά τη λύση ενός γάμου ή κατά τη διάσταση ενός ζευγαριού, όπου έχουν αποκτηθεί τέκνα, ο Νόμος προβλέπει, μεταξύ άλλων, για την υποχρέωση των γονέων να διατρέφουν τα ανήλικα τέκνα τους, σύμφωνα με τις εισοδηματικές ικανότητες εκάστου.

Η υποχρέωση αυτή όμως δεν περιορίζεται με την ενηλικίωση αφού σε κάποιες περιπτώσεις, ο περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμος του 1990 (στο εξής θα αναφέρεται ως « ο Νόμος»), προνοεί ότι η υποχρέωση των γονέων για διατροφή τέκνων μπορεί να συνεχιστεί και μετά την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους. Το ενήλικο τέκνο έχει την δυνατότητα να διεκδικήσει διατροφή σε περιπτώσεις ανικανότητας ή αναπηρίας αυτού, υπηρεσίας θητείας στην Εθνική Φρουρά και αποπεράτωση φοίτησης του σε εκπαιδευτικό ίδρυμα ή επαγγελματική σχολή.

Διαδικασία Δικαστηρίου και Κύριες Νομικές Αρχές

Το νομικό καθήκον που έχει ο γονέας για καταβολή διατροφής προς το ενήλικο τέκνο, και η ρύθμιση αυτής μπορεί να συνεχιστούν μόνο μετά από καταχώρηση Αίτησης στο Οικογενειακό Δικαστήριο και την έκδοση σχετικού Διατάγματος.

Αφού το τέκνο έχει πλέον ενηλικιωθεί, εξασφαλίζει δικαιοπρακτική ικανότητα. Αυτό σημαίνει πως η καταχώρηση της αίτησης για διατροφή πρέπει να γίνει από το μέρους του ίδιου του ενήλικου τέκνου και οι Καθ' ων οι Αίτηση μπορεί να είναι ο ένας ή και οι δύο γονείς του.

Ο Νόμος δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στην χρονική ισχύ του Διατάγματος διατροφής ενήλικου τέκνου γιατί αυτό εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου. Η τυχόν παράλειψη του χρονικού καθορισμού όσο αφορά την θητεία στην Εθνική Φρουρά και την αποπεράτωση των σπουδών του τέκνου σε εκπαιδευτικό ίδρυμα ή επαγγελματική σχολή, δεν επηρεάζει το διάταγμα του δικαστηρίου αφού αυτό δύναται να ισχύει μέχρι την εκπλήρωση της θητείας και/ή των σπουδών.

Ενίοτε, η εκδίκαση της αίτησης μπορεί να είναι χρονοβόρα. Αυτό δίνει την δυνατότητα στο Δικαστήριο, έχοντας υπόψη όλα τα γεγονότα της υπόθεσης, να διατάξει την αναδρομική καταβολή της διατροφής. Η αναδρομική ισχύ ανατρέχει στην ημερομηνία υποβολής της αίτησης και μετέπειτα.

Κύριες Νομικές Αρχές

Για να καθοριστεί το ποσό της διατροφής του ενήλικου τέκνου, το Δικαστήριο καλείτε να λάβει υπόψη όλα τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης, όπως αυτά θα παρουσιαστούν ενώπιον του μέσο μαρτυρίας. Αρχικά, θα πρέπει να εξεταστούν και να υπολογιστούν τα έξοδα για τις βασικές ανάγκες του ενήλικου τέκνου που προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής και την συντήρηση και ευημερία αυτού.

Η κάλυψη των αναγκαίων αυτών εξόδων οφείλει να πραγματοποιείτε με την συνεισφορά των γονέων λαμβάνοντας υπόψη τα ανάλογα εισοδήματα τους. Σε αυτά δεν συγκαταλέγονται μόνο οι μισθοί τους αλλά ενδεχόμενος και κάποια επιδόματα που λαμβάνουν οι γονείς.

Το Δικαστήριο δεν αποφασίζει αυθαίρετα για την διατροφή του ενήλικου τέκνου χωρίς να λάβει υπόψη την οικονομική δυνατότητα των γονέων, αλλά έχει την ευθύνη να υπολογίσει όχι μόνο τις ανάγκες του τέκνου αλλά και του γονέα. Για να οριστεί το ποσό που πρέπει να καταβληθεί, οι δικαστές λαμβάνουν υπόψη τα μηνιαία έξοδα του υπόχρεου της διατροφής, συμπεριλαμβανομένου τις προσωπικές ανάγκες και υποχρεώσεις του. Αν τα εισοδήματα του Καθ' ου η Αίτηση γονέα θεωρούνται περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων, το Δικαστήριο πιθανών να μην υποβάλει τον υπόχρεο γονέα στην καταβολή της διατροφής.

Υποχρέωση Ενήλικου Τέκνου για Ελαχιστοποίηση των εξόδων

Ο δικαιούχος ενήλικας, όπως προβλέπει μέσα από τη σχετική επί του θέματος νομολογία, ενδέχεται να πρέπει να προσπαθήσει να προβεί σε ανάλογες ενέργειες για περιορισμό των εξόδων του. Οι συχνότερες περιπτώσεις αφορούν μεταφορές ή ταξίδια με φθηνά μεταφορικά μέσα, χρήση της φοιτητικής ταυτότητας για σκοπούς έκπτωσης, χρήση της κάρτας νοσηλείας κ.λπ. Σε κάποιες υποθέσεις όπου αυτό δικαιολογείτο με βάση τα περιστατικά τους, έχει υποστηριχθεί ότι το ενήλικο τέκνο που σπουδάζει μπορεί ταυτόχρονα να εργάζεται για σκοπούς συνεισφοράς και κάλυψης των εξόδων. Ωστόσο αυτή η απαίτηση δεν είναι απαραίτητη αν οι συνθήκες δεν το δικαιολογούν (π.χ. λόγοι υγείας). Επιπρόσθετα, πολλές ήταν οι περιπτώσεις που το Δικαστήριο αποφάσισε πως ο/η φοιτητής/φοιτήτρια δεν αναμένετε να εργάζεται γιατί έχει Πανεπιστήμιο επί καθημερινής βάσεως. Επιπλέον, είναι επιφορτισμένος/η με το καθημερινό διάβασμα και την προετοιμασία εργασιών και πρέπει να μένει προσηλωμένος/η στο στόχο του/της.

Μεταξύ άλλων, το Δικαστήριο εξέτασε και έκρινε αβάσιμη την θέση του διαδίκου που υποστήριξε πως ο το ενήλικο τέκνο έχει την υποχρέωση να εργάζεται τα καλοκαίρια με σκοπό ο Καθ' ου η Αίτηση να καταβάλει διατροφή μόνο κατά την περίοδο φοίτησης του δικαιούχου τέκνου, και όχι στις καλοκαιρινές διακοπές αυτού.

Περαιτέρω, το Δικαστήριο είναι πιθανόν να αφαιρέσει από το συνολικό ποσό της διατροφής οποιεσδήποτε χορηγίες ή/και επιδόματα που λαμβάνει ο δικαιούχος ενήλικας. Επίσης, αυτό ισχύει και για τυχόν εισοδήματα από εργασία του τέκνου, εάν αυτά δεν είναι αμελητέα μπροστά στα αναγκαία έξοδα του.

Πληρωμές για παρελθόντα χρόνο

Η νομολογία προβλέπει πως σε περίπτωση που ο Καθ' ου η Αίτηση γονέας καταβάλει οποιοδήποτε ποσό στο ενήλικο τέκνο πριν το Διάταγμα του Δικαστηρίου, τότε αυτό το ποσό δεν μπορεί δεν δύναται να αφαιρεθεί από την μελλοντική διατροφή, αφού αφορούσε τις ανάγκες εκείνης της περιόδου και έγινε στα πλαίσια καθήκοντος του γονέα προς το τέκνο.

Παραμερισμός ή τροποποίηση

Ο υπόχρεος γονέας διατροφής μπορεί να παραμερίσει ή να τροποποιήσει την απόφαση του δικαστηρίου για διατροφή ενήλικου τεκνού μόνο σε περιπτώσεις όπου συντρέχον ειδικοί λόγοι που δικαιολογούν κάτι τέτοιο (π.χ. αν έχει εύλογο λόγο να πιστεύει πως το τέκνο εγκατέλειψε αδικαιολόγητα τις σπουδές ή δεν ήταν επιμελής σε αυτές).

Ένσταση Καθ' ου η Αίτησης γονέα για διατροφή ενηλίκου τέκνου

Ο υπεύθυνος διατροφής έχει την δυνατότητα να καταχώρηση ένσταση σε Αίτηση Διατροφής ενήλικου τέκνου όσων αφορά το προσωρινό διάταγμα διατροφής. Έχει το δικαίωμα να παρουσιάσει τη δική του πλευρά με σκοπό την μη έκδοση Διατάγματος ή την μείωση της Διατροφής.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.